Etken ve Edilgen Nedir?

“Etken” ve “edilgen” terimleri, çoğunlukla dilbilgisi kavramları olarak kullanılır. İki farklı yapıda olan bir cümleyi oluşturmak için kullanılırlar.

“Etken” yapının kullanıldığı bir cümlede, özne eylemi gerçekleştirir ve cümledeki diğer unsurlar etki alanındadır. Örneğin: “Ali, yemeği pişiriyor.” Burada “Ali” özne olarak eylemi gerçekleştiriyor ve “yemeği” nesnesi olarak etki alanında yer alıyor.

“Edilgen” yapının kullanıldığı bir cümlede ise, eylem özne tarafından değil, özneye karşı gerçekleştirilir. Örneğin: “Yemek, Ali tarafından pişiriliyor.” Burada “yemek” özne olarak belirtilir, ancak eylem “Ali” tarafından değil, yemek üzerinde gerçekleştirildiği için “pişiriliyor” edilgen fiili olarak kullanılır.

Bu nedenle, etken yapının kullanıldığı cümlelerde özne eylemi gerçekleştirirken, edilgen yapının kullanıldığı cümlelerde eylem özneye karşı gerçekleştirilir.